DONMALAR
Belirtiler Sogukluk hissi, uyusukluk, hareket edememe,
halsizlik,donmaya baslayan bölgede önce kizarma, sonra solukluk,
sertlik ve sogukluk; agri, yanma, morarmayi takiben dokularda
tromboz, büller ve veziküller olusmaya baslar, ödem meydana gelir.
Buna bagli agir bir uyusukluk ve uyku hali görülür. Uyku derinlesirken
donma genellesmektedir. Uyku beynin kansiz kalmasindan ileri gelir.
Uyku içinde ölüm meydana gelerek donma tamamlanir.
Ilk Yardim Donma tehlikesi geçiren bir kimsenin
birden bire sicaga alinmasi ölümünü çabuklastirir. Donuk organ
yada bölgenin kar ile veya baska bir seyle ovulmasi yanlistir.
Lokal Donuk Tedavisi Donmus organ yavas yavas yükselen,
yani 15 C dereceden baslamak üzere isitilmis su veya isi ile isitilmaya
çalisilir. Hastanin islak elbiseleri itina ile çikarilir. Donan
organda sismeye karsi, donan kisinin vücut kisminin altina yastik
konarak bölgenin kalp seviyesinin yukarisina kaldirilmasi saglanmalidir.
Agizdan sicak içecekler verilebilir. Donmada masaj travmatik etki
yapar. Kisinin takilari çikarilmalidir. Çünkü donma nedeniyle
olusan sislik kol ve parmagi sikarak kan dolasimini etkileyebilir.
Hatta kangrene bile neden olabilir. Kangrenin önlenmesi ve geriletilmesi
için tibbi tedavi gerekir. Donmus organin isinmasi halinde, yavas
yavas egzersizler yaptirilmalidir. Organin hareketiyle agrilar
artabilir, hareketten önce analjezikler verilebilir.
Genel Donuk Tedavisi Donuk öncelikle hastanede tedavi
edilmelidir. Bu olanaksizsa, donuk prensip olarak 22-23 C derecedeki
ortamda tedaviye alinmalidir. Bu ortam özellikle su veya hava
olabilir. Yüksek isi uygulamasi tehlikelidir. Kisi hafif bas asagi
yatirilmalidir.
Hastanin oksijen ihtiyaci suni solunum veya oksijen
verme yöntemiyle saglanir. Hasta trendelenburg (bas ayaklardan
30 cm yukari kaldirilir) pozisyonuna alinir. 15 C dereceden baslayarak
gittikçe yükselen ve 37 C dereceye varan isida banyo yaptirilir.
Banyo imkani yoksa, ayni isidaki suya batirilmis kompresler kullanilir.
Yüksek isi uygulamasi trombozlarin meydana gelmesine ve dolasima
katilarak enfarktüsle ölüme neden olur. Kuru isitilmis giysiler
giydirilmelidir.
Ekstremiteleri (kol ve bacaklar) ovmak, masaj yapmak
son derece tehlikelidir, travma gibi etki yapar. Donan bir kisinin
30 dakika içinde normal vücut isisini kazanmamasi halinde hastaneye
kaldirilmasi gerekir.
Hastanin suuru açiksa sicak ve sekerli içinde alkol
bulunmayan içecekler verilir. Kisinin donan bölgesine kar ya da
elle masaj yapilmamalidir. Söz konusu bölgede sok gelisebilir.